عالمان اخلاق می گویند: منشأ و انگیزه درونی گناهان، سه نیروی نفس می باشد:

1. شهوت، 2.غضب و 3.وهم.

نیروی شهوت، انسان را به افراط در لذت خواهی نفسانی می کشاند و سرانجامش، غرق شدن در فحشا و زشتی هاست.

نیروی غضب، انسان را به ظلم، طغیان، آزار رسانی و تجاوز، وادار می کند.

نیروی وهم، روح برتری طلبی، انحصارجویی، تکبر و خودخواهی را در انسان زنده می کند و او را به گناهان بزرگی وارد می کند.

به این مثال توجه کنید: آب، در عین حال که مایه حیات تمامی جانداران می باشد، اگر مهار نشود، به صورت سیلابی جریان می یابد و باعث نابودی حیات بشر می شود. بنابراین، این پدیده حیات بخش نیز نیاز به سد سازی و مهار دارد و در صورتی برای بشر مفید خواهد بود که به هنگام نیاز، در کانال کنترل شده خاصی قرار گیرد و از دریچه مخصوصی، به مقدار نیاز، جریان یابد و در غیر این صورت، طغیان می کند و به باغ ها، کشتزارها و خانه ها سرازیر شده، همه را ویران خواهد ساخت.

در مورد انسان نیز نیروی غضب، برای دفاع و شهوت، برای بقای نسل، لازم است؛ ولی اگر این دو غریزه بر اثر افسار گسیختگی طغیان کنند، موجب بروز جنایات ویران گر و انحرافات جنسی و بی عفتی خواهند شد.

بقیه در ادامه مطلب

معني اين حديث اين است كه گناه موجب سختيها ومشكلاتي براي زندگي انسان مي شود! واين طبيعي است چون گناه كردن يعني از جاده اصلي خارج شدن ، كسي كه از اطاعت الهي خارج شود ومسير سعادت را طي نكتد هر پيش آمد ناگواري را ممكن است كه براي وي پيش بيايد!

هرعملي عكس العمل دارد وهر دمي بازدم ! اگر كسي گناهي مرتكب شد ؛ نتيجه عمل، قهري ويقيني است ،نمي شود كه شخصي ليوان پرآب را كج كند و آب نريزد! ولو اينكه بي دليل ويا الكي ويا غير ارادي باشد ! آتش مي سوزاند ، سيل ويران مي كند ، باران سيراب مي كند ، آفتاب مي خشكاند ....وهمه اينها به دليل تاثير سبب در مسبب وعلت درمعلول است ، اين تاثيرات به دليل ذاتي بودن نتيجه است؛ ارادي ويا عمدي(وياالكي )بودن ويا نبودن دخالتي ندارد !

حتي اگر كسي ازارتكاب گناهي كه كرده ناراحت شود، تاثير گناه باز هم قهري است ، بله ممكن است دراثر پشيماني از ارتكاب آن وتوبه كردن، عقوبت اخروي ويا (حتي) دنيايي آن انشاالله برداشته شود !

ولي اثر وضعي گناه سرجايش باقي است ! مثلا سنگ بزرگي كه به شيشه اتاق اصابت مي كند، هر چند پرتاب كننده بلافاصله بعد از پرتاب، پشيمان شود ويا ناراحت شود واز صاحبخانه عذر خواهي هم بكند ولي باز هم شيشه مي شكند ، حتي اگر صاحبخانه ببخشد واز او غرامت هم نگيرد! ولي اثر وضعي اين شكسته شدن ،مانند ورود سرما به داخل اتاق قهري است !

اينكه هر گناهي اثر وضعي مخصوصي دارد صحيح است وطوفان وسيلي كه از بلاهاي طبيعي است حضرت امام سجاد عليه السلام دردليل آن چنين مي فرمايند: برخي از مصاديق گناهاني كه موجب نزول بلا مي شود عبارتند از: ياري نكردن كسي كه دادرس مي طلبد، كمك نكردن مظلوم و امر به معروف و نهي از منكر را ضايع نمودن(ترك كردن امر به معروف ونهي از منكر) .»

بقیه در ادامه مطلب